PRAVILNIK O SADRŽAJU PORESKOG BILANSA I DRUGIM PITANJIMA OD ZNAČAJA ZA NAČIN UTVRĐIVANJA POREZA NA DOHODAK GRAĐANA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI
("Sl. glasnik RS", br. 140/2004)
1. Predmet uređivanja
Član 1
Ovim pravilnikom uređuje se sadržaj poreskog bilansa za utvrđivanje osnovice poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti uključujući način primene metode "van dohvata ruke" kod utvrđivanja cene transakcija među povezanim licima, način umanjenja obračunatog poreza za ulaganja u osnovna sredstva i način utvrđivanja srazmernog dela ulaganja u osnovna sredstva.
2. Sadržaj poreskog bilansa
Član 2
Za utvrđivanje osnovice poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti, obveznik poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti (u daljem tekstu: obveznik) sastavlja poreski bilans na Obrascu PB 2 - Poreski bilans obveznika poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti za period od ____ do ____ 200__. godine, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Član 3
U Obrazac PB 2 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1. - dobit poslovne godine;
2) pod rednim brojem 2. - gubitak poslovne godine;
3) pod red. br. 3. i 4. - kapitalni dobici i gubici utvrđeni u skladu sa članom 35 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 24/2001, 80/2002 i 135/2004 - u daljem tekstu: Zakon), a u vezi sa čl. 27 do 29 Zakona o porezu na dobit preduzeća ("Službeni glasnik RS", br. 25/2001, 80/2002, 43/2003 i 84/2004);
4) pod red. br. 5. do 25. - odgovarajući rashodi utvrđeni u skladu sa čl. 35 do 37b Zakona, a u vezi sa čl. 7, 7a, 8, 9, 9a, 10, 15, 16, 19, 22, 22b, 22v, 42 i 43 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
5) pod rednim brojem 26. - iznos obračunatih troškova po osnovu transfernih cena, u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, a u vezi sa čl. 59 i 60 stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
6) pod rednim brojem 27. - iznos obračunatih troškova preračunat po tržišnim cenama (princip "van dohvata ruke"), koji obveznik utvrdi u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, a u vezi sa članom 60 stav 2 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
7) pod rednim brojem 28. - razlika iznosa sa red. br. 26 i 27, ako je pozitivna;
8) pod rednim brojem 29. - iznos obračunatih prihoda po osnovu kamate kod potraživanja od dužnika sa statusom povezanog lica ispod tržišne kamate, u skladu sa članom 37 Zakona;
9) pod rednim brojem 30. - iznos uzimanja koje preduzetnik vrši iz poslovne imovine, u skladu sa članom 37b Zakona;
10) pod rednim brojem 31. - iznos obračunatih prihoda po osnovu transfernih cena koje obveznik prikaže u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, a u vezi sa čl. 59 i 60 stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
11) pod rednim brojem 32. - iznos obračunatih prihoda preračunat po tržišnim cenama (princip "van dohvata ruke"), koji obveznik utvrdi u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, a u vezi sa članom 60 stav 2 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
12) pod rednim brojem 33. - razlika iznosa sa red. br. 32. i 31, ako je pozitivna;
13) pod rednim brojem 34. - oporeziva dobit, koja se utvrđuje računskim putem (sabiranjem i oduzimanjem iznosa sa naznačenih rednih brojeva), a ako je ova vrednost negativna, iskazuje se kao gubitak na rednom broju 35;
14) pod rednim brojem 35. - gubitak tekuće godine, koji se utvrđuje računskim putem (sabiranjem i oduzimanjem iznosa sa naznačenih rednih brojeva), a ako je ova vrednost negativna, iskazuje se kao oporeziva dobit na rednom broju 34;
15) pod rednim brojem 36. - nominalni iznos gubitka koji je iskazan u poreskom bilansu iz prethodnih godina koji se prenosi na teret dobiti tekuće godine, i to najviše do visine oporezive dobiti, u skladu sa članom 35 Zakona, a u vezi sa članom 32 Zakona o porezu na dobit preduzeća, a podatak na ovom rednom broju unosi se pri izradi godišnjeg poreskog bilansa pri čemu se za 2004. godinu i naredne godine gubitak ili deo gubitka koji je iskazan u Obrascu PB 2 za 2001. godinu po osnovu neposlovnih i vanrednih prihoda nastalih otpisom dugova u skladu sa Odlukom o utvrđivanju Programa za regulisanje unutrašnjih dugova ("Službeni glasnik RS", broj 31/2001) ne prenosi na teret dobiti tekuće godine;
16) pod red. br. 38. i 39. - ukupni kapitalni dobici i gubici tekuće godine koji se utvrđuju u skladu sa članom 35 Zakona, a u vezi sa čl. 27 do 29 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
17) pod rednim brojem 42. - iznos kapitalnih gubitaka iz ranijih godina koji se mogu prebiti na račun budućih kapitalnih dobitaka, u skladu sa članom 35 Zakona, a u vezi sa članom 30 stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
18) pod rednom brojem 43. - ostatak kapitalnog dobitka kao razlika iznosa sa red. br. 40. i 42;
19) pod rednom brojem 44. - iskazuje se poreska osnovica koja se utvrđuje računskim putem;
20) pod rednim brojem 46. - umanjenje obračunatog poreza, i to:
(1) u tački a) - iznos u visini 100% bruto zarada isplaćenih novozaposlenim radnicima na neodređeno vreme uvećanih za pripadajuće javne prihode plaćene na teret poslodavca, odnosno u visini pozitivne razlike između prethodno navedenog iznosa zarada i iznosa zarada uvećanih za pripadajuće javne prihode plaćene na teret poslodavca koje bi od dana raskida ugovora o radu do kraja poreskog perioda primili radnici sa kojima je raskinut ugovor o radu, u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 49 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
(2) u tački b) - iznos umanjenja obračunatog poreza po osnovu ulaganja u osnovna sredstva u skladu sa članom 39 Zakona (sa rednog broja 4. Obrasca PK 2), a u vezi sa članom 48 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
(3) u tački v) - iznos umanjenja obračunatog poreza po osnovu ulaganja u osnovna sredstva u skladu sa članom 39 Zakona (sa rednog broja 4. Obrasca PK 3), a u vezi sa članom 48a Zakona o porezu na dobit preduzeća;
(4) u tački g) - iznos umanjenja obračunatog poreza u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 50a stav 1 i članom 50b stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća (redni broj 6. Obrasca SU1);
(5) u tački d) - iznos u visini 40% od isplaćenih bruto zarada zaposlenima na neodređeno vreme, odnosno 100% isplaćenih bruto zarada novozaposlenim radnicima na neodređeno vreme uvećanih za pripadajuće javne prihode plaćene na teret poslodavca, za vreme za koje se sastavlja poreski bilans u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 49 Zakona o porezu na dobit preduzeća ("Službeni glasnik RS", br. 25/2001, 80/2002 i 43/2003);
(6) u tački đ), e) i ž) - poresko oslobođenje saglasno članu 177 Zakona po osnovu novoosnovane radnje, odnosno pravo na poresku olakšicu po osnovu ulaganja stranog kapitala, stečeno u skladu sa čl. 64 i 65 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 43/94, 74/94, 53/95, 1/96, 12/96, 24/96, 39/96, 52/96, 54/96, 16/97, 60/97, 20/98, 42/98, 18/99, 21/99, 25/99, 27/99, 33/99, 48/99 i 54/99):
- u tački đ) za novoosnovanu radnju, a u tački e) za novoosnovanu radnju sa sedištem na nedovoljno razvijenom području i slobodnoj zoni - iznos za koji se umanjuje obračunati porez do isteka roka do kojeg je pravo korišćenja poreskog oslobođenja utvrđeno;
- u tački ž) obveznik u koga je strano lice uložilo kapital, a čiji je udeo u ukupnom kapitalu obveznika najmanje 10% - iznos koji se dobija kada se iznos pod rednim brojem 45. pomnoži procentom učešća kapitala stranog lica u ukupnom kapitalu obveznika, pri čemu se učešće kapitala stranog lica utvrđuje se na osnovu podataka prosečnog stanja koje se utvrdi iz početnog stanja iz stanja na kraju svakog polugodišta, tromesečja ili meseca za vreme za koje se sastavlja poreski bilans, a podatak na ovom rednom broju unosi se do isteka roka do kojeg je pravo na poresku olakšicu utvrđeno;
21) pod rednim brojem 49. - iznos uplaćenih akontacija za vreme za koje se sastavlja poreski bilans.
3. Način primene metode "van dohvata ruke" kod utvrđivanja cene transakcija među povezanim licima
Član 4
Za utvrđivanje cene transakcije među povezanim licima po principu "van dohvata ruke" koriste se uporedive cene na tržištu, a kada to nije moguće, cena utvrđena po metodi koštanja uvećana za uobičajenu zaradu ili cena utvrđena po metodi preprodajne cene.
Uporediva cena na tržištu je cena istih ili sličnih dobara ili usluga između prodavca i kupca, odnosno između izvršioca i korisnika usluge, koji nisu povezana lica u smislu Zakona, u isto ili približno isto vreme kada je ostvarena transakcija među povezanim licima.
Ukoliko se na način iz stava 2 ovog člana može utvrditi više uporedivih cena na tržištu, koje se znatno razlikuju, kao uporediva cena na tržištu uzima se najniža uspostavljena cena.
Cena utvrđena po metodi koštanja uvećana za uobičajenu zaradu je cena utvrđena na osnovu stvarnih ukupnih troškova proizvodnje, odnosno troškova izvršene usluge, uvećana za uobičajenu zaradu (maržu), odnosno proviziju.
Uobičajena zarada (marža), odnosno provizija je zarada koja je ostvarena u istim ili sličnim transakcijama između nepovezanih lica, u isto ili približno isto vreme.
Cena po metodi preprodajne cene je cena koju kupac - povezano lice ostvari prodajom istog dobra nepovezanom licu, umanjena za uobičajenu zaradu, u smislu stava 5 ovog člana.
4. Način umanjenja obračunatog poreza za ulaganja u osnovna sredstva
Član 5
Način umanjenja obračunatog poreza kod ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti obveznika, iskazuje se na obrascu PK 2 - Poreski kredit za preduzetnike za ulaganja u osnovna sredstva za period od ___ do ___ 200_. godine, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U Obrazac PK 2 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1. - ukupan iznos ulaganja u osnovna sredstva u tekućoj godini, odnosno u periodu izrade poreskog bilansa;
2) pod rednim brojem 2. - iznos od 40% izvršenih ulaganja, a najviše do 70% obračunatog poreza u tekućoj godini (poreski kredit za tekuću godinu), u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48 stav 2 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
3) pod rednim brojem 3. - neiskorišćeni deo poreskog kredita iz ranijih godina, koji se prenosi na račun poreza na dobit iz budućih obračunskih perioda u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48 stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
4) pod rednim brojem 4. - zbir poreskog kredita tekuće godine i prenetih poreskih kredita iz ranijih godina po redosledu ulaganja, s tam što ukupan zbir ne može iznositi više od 70% obračunatog poreza tekuće godine, u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48 stav 4 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
5) pod rednim brojem 5. - neiskorišćeni deo poreskog kredita koji predstavlja zbir neiskorišćenog poreskog kredita tekuće godine, i prenetog poreskog kredita iz ranijih godina.
Član 6
Način umanjenja obračunatog poreza kod ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti obveznika razvrstanog u jednu od delatnosti, u skladu sa članom 48a Zakona o porezu na dobit preduzeća, iskazuje se na Obrascu PK 3 - Poreski kredit za preduzetnike za ulaganja u osnovna sredstva u određene delatnosti za period od ____ do ____ 200__. godine, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U Obrazac PK 3 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1. - ukupan iznos ulaganja u osnovna sredstva u tekućoj godini, odnosno u periodu izrade poreskog bilansa;
2) pod rednim brojem 2. - iznos od 80% izvršenih ulaganja, bez ograničenja u odnosu na obračunati porez u tekućoj godini (poreski kredit za tekuću godinu), u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48a stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
3) pod rednim brojem 3. - neiskorišćeni deo poreskog kredita iz ranijih godina, koji se prenosi na račun poreza na dobit iz budućih obračunskih perioda u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48a stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
4) pod rednim brojem 4. - zbir poreskog kredita tekuće godine i prenetih poreskih kredita iz ranijih godina po redosledu ulaganja, u skladu sa članom 39 Zakona, a u vezi sa članom 48a stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
5) pod rednim brojem 5. - neiskorišćeni deo poreskog kredita koji predstavlja zbir neiskorišćenog poreskog kredita tekuće godine i prenetog poreskog kredita iz ranijih godina.
5. Način utvrđivanja srazmernog dela ulaganja u osnovna sredstva
Član 7
Srazmeran iznos ulaganja u osnovna sredstva iskazuje se na Obrascu SU 1 - Srazmerni iznos ulaganja kod preduzetnika za period od ___ do ___ 200__. godine, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U Obrazac SU 1 unose se podaci iz poslovnih knjiga koje obveznik vodi o stanju i kretanju imovine, odnosno osnovnih sredstava, u skladu sa međunarodnim računovodstvenim standardima i propisima kojima se uređuju računovodstvo i revizija.
U Obrazac SU 1 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1. - vrednost osnovnih sredstava nabavljenih u skladu sa članom 50a stav 1 i članom 50b stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća, na kraju poslovne godine, odnosno na poslednji dan perioda za koji se sastavlja poreski bilans;
2) pod rednim brojem 2. - vrednost osnovnih sredstava - opreme nabavljene u skladu sa članom 50a stav 1 i članom 50b stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća, koja je pre nabavke bila u upotrebi na teritoriji Republike Srbije na kraju poslovne godine, odnosno na poslednji dan perioda za koji se sastavlja poreski bilans;
3) pod rednim brojem 3. - razlika iznosa sa red. br. 1. i 2;
4) pod rednim brojem 4. - vrednost ukupnih osnovnih sredstava obveznika (uključujući i osnovna sredstva za koje je izvršeno ulaganje iz člana 50a stav 1 i člana 50b stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća), na kraju poslovne godine, odnosno na poslednji dan perioda za koji se sastavlja poreski bilans;
5) pod rednim brojem 5. - srazmerno učešće osnovnih sredstava u koja je izvršeno ulaganje u skladu sa članom 50a stav 1 i članom 50b stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća, u ukupnoj vrednosti osnovnih sredstava (iznos sa rednog broja 3. podeljen iznosom sa rednog broja 4. pomnoženo sa 100);
6) pod rednim brojem 6. - iznos umanjenja obračunatog poreza (procenat sa rednog broja 5. pomnožen iznosom sa rednog broja 45. Obrasca PB 2).
Član 8
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o poreskom bilansu obveznika poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti ("Službeni glasnik RS", br. 38/2001, 5/2002 i 7/2003).
Član 9
Ovaj pravilnik stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".