Baza znanja >> Službena mišljenja >> Porez na dodatu vrednost >> Pravilna podela prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti
Pravilna podela prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti
Saglasno odredbi člana 27. Zakona o porezu na dodatu vrednost, prethodni porez je iznos PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa dobara i usluga, odnosno plaćen pri uvozu dobara, a koji obveznik može da odbije od PDV koji duguje.
Prema odredbi člana 28. stav 1. Zakona, pravo na odbitak prethodnog poreza obveznik može da ostvari ako dobra nabavljena u Republici ili iz uvoza, uključujući i nabavku opreme, kao i objekata za vršenje delatnosti i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata, odnosno primljene usluge, koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga:
1) koji je oporeziv PDV;
2) za koji u skladu sa članom 24. ovog zakona postoji oslobođenje od plaćanja PDV:
3) koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u Republici.
Pravo na odbitak prethodnog poreza, prema odredbi člana 28. stav 2. Zakona, obveznik može da ostvari ako poseduje račun izdat od strane drugog obveznika u prometu o iznosu prethodnog poreza, u skladu sa ovim zakonom ili dokument o izvršenom uvozu dobara, u kojem je iskazan prethodni porez, odnosno kojim se potvrđuje da je primalac ili uvoznik tako iskazani PDV platio prilikom uvoza.
Odredbom stava 3. istog člana Zakona propisano je, da u poreskom periodu u kojem su ispunjeni uslovi iz člana 28. st. 1. i 2. Zakona, obveznik može da odbije prethodni porez od dugovanog PDV, i to:
1) obračunati i iskazani PDV za promet dobara i usluga, koji je ili će mu biti izvršen od strane drugog obveznika u prometu;
2) PDV koji je plaćen prilikom uvoza dobara.
Pravo na odbitak prethodnog poreza nastaje danom ispunjenja uslova iz st. 1. do 3. ovog člana (stav 4. istog člana Zakona).
Saglasno članu 30. stav 1. Zakona, ako obveznik koristi isporučena ili uvezena dobra ili prima usluge, za potrebe svoje delatnosti, da bi izvršio promet dobara i usluga za koji postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, kao i za promet dobara i usluga za koji ne postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, dužan je da izvrši podelu prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti na deo koji ima pravo i deo koji nema pravo da odbije od PDV koji duguje.
U skladu sa navedenim zakonskim odredbama, kada obveznik PDV koristi nabavljena dobra ili pružene usluge da bi izvršio promet dobara i usluga za koji postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, kao i za promet dobara i usluga za koji ne postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, dužan je da izvrši podelu prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti na deo koji može da odbije i deo koji ne može da odbije od PDV koji duguje.
Podela prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti vrši se na osnovu namene korišćenja dobara, odnosno usluga, nabavljenih, odnosno primljenih u poreskom periodu. Naime, obveznik PDV koji nabavljena dobra, odnosno primljene usluge u potpunosti koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga sa pravom na odbitak prethodnog poreza (oporeziv promet, promet za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza i promet koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u Republici) ima pravo na odbitak ukupnog iznosa prethodnog poreza. U suprotnom, obveznik PDV koji nabavljena dobra, odnosno primljene usluge u potpunosti koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga bez prava na odbitak prethodnog poreza (promet za koji je propisano poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza i promet koji je izvršen u inostranstvu, ako za taj promet ne bi postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u Republici) nema pravo na odbitak PDV obračunatog od strane prethodnog učesnika u prometu, odnosno plaćenog pri uvozu.
Samo postojanje odvojenih magacina za smeštanje dobara za koja obveznik PDV ima pravo i za koja nema pravo na odbitak prethodnog poreza, bez raspodele prethodnog poreza na bazi ekonomskih kriterijuma na deo koji obveznik PDV ima i deo koji nema pravo da odbije od PDV koji duguje, nije dovoljno za pravilnu podelu prethodnog poreza.
Takođe, podela prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti, tj. obimu korišćenja dobra ili usluge, vrši se u i slučaju kada se pojedino nabavljeno dobro ili primljena usluga koristi ili će se koristiti za promet sa pravom i promet bez prava na odbitak prethodnog poreza.
Kada obveznik PDV za pojedino nabavljeno dobro ili primljenu uslugu ne može da izvrši podelu prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti, u tom slučaju, od PDV koji duguje može da odbije srazmerni poreski odbitak utvrđen u skladu sa odredbama člana 30. st. 2. do 5. Zakona i odredbama čl. 2. i 3. Pravilnika o načinu utvrđivanja i ispravke srazmernog poreskog odbitka.
(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 413-00-1240/2006-04 od 20.2.2007. godine)