Baza znanja >> Službena mišljenja >> Radni odnosi, penzijsko i invalidsko osiguranje >> Ugovor o privremenim i povremenim poslovima sa korisnikom starosne penzije
Ugovor o privremenim i povremenim poslovima sa korisnikom starosne penzije
Zakon o radu u delu koji se odnosi na zasnivanje radnog odnosa utvrđuje opšte i posebne uslove za zasnivanje radnog odnosa. Opšti uslov za zasnivanje radnog odnosa je najmanje 15 godina života, dok su posebni uslovi propisani aktom o sistematizaciji i organizaciji poslova kod poslodavca. Zakon ne predviđa opštu zdravstvenu sposobnost kao uslov za zasnivanje radnog odnosa ali u članu 176. tačka 1) Zakona propisuje da zaposlenom kod koga je došlo do gubitka radne sposobnosti na način propisan zakonom, danom dostavljanja pravnosnažnog rešenja o utvrđivanju gubitka radne sposobnosti prestaje radni odnos po sili zakona, odnosno nezavisno od njegove volje i volje poslodavca. Prema tome, lica kod kojih je došlo do gubitka radne sposobnosti u smislu člana 176. Zakona, ne mogu zasnovati radni odnos.
Prema članu 197. Zakona poslodavac može za obavljanje poslova koji su po svojoj prirodi takvi da ne traju duže od 120 radnih dana u kalendarskoj godini da zaključi ugovor o obavljanju privremenih i povremenih poslova sa: nezaposlenim licem; zaposlenim koji radi nepuno radno vreme - do punog radnog vremena i korisnikom starosne penzije. Znači da se putem ugovora o privremenim i povremenim poslovima može angažovati samo korisnik starosne penzije.
Osim pomenutih ograničenja u Zakonu, postoje i ograničenja u odnosu na propise koji regulišu penzijsko i invalidsko osiguranje.
Odredbama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju uređuje se obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje civilnih osiguranika i korisnika prava, što uključuje i civilna lica na službi u Vojsci i vojnim jedinicama i vojnim ustanovama, a ne i vojnih osiguranika i korisnika vojnih penzija. Naime, vojni osiguranici i korisnici vojnih penzija ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja saglasno odredbama Zakona o Vojsci Jugoslavije.
Prema propisima koji uređuju obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje civilnih osiguranika i korisnika prava, invalidski penzioner ne može da zasnuje radni odnos i da istovremeno nastavi da koristi pravo na invalidsku penziju, jer zasnivanjem radnog odnosa prestaju da postoje razlozi koji su doveli do sticanja prava na invalidsku penziju. Sticanje prava na invalidsku penziju je uslovljeno gubitkom radne sposobnosti zaposlenog koje se utvrđuje u zakonom propisanom postupku. Ako dođe do promena u stanju invalidnosti koje su od uticaja na korišćenje prava na invalidsku penziju pokreće se postupak za utvrđivanje promena u stanju invalidnosti. Invalidskom penzioneru kome se u postupku utvrdi da su prestali razlozi koji su doveli do gubitka radne sposobnosti prestaće pravo na invalidsku penziju. Što se tiče civilnih korisnika porodične penzije prema istim propisima zasnivanjem radnog odnosa gube pravo na porodičnu penziju. Znači da prema propisima koji uređuju obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje civilnih osiguranika i korisnika prava, samo lica koja spadaju u kategoriju korisnika starosne penzije mogu da zasnuju radni odnos, a da pri tom ne gube pravo na penziju.
(Mišljenje Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike, br. 011-00-1273/2006 od 1.12.2006. godine)